Voor veel muzikanten en musici nog een onbekende: naburige rechten. Onterecht, want je kan er prettig aan verdienen. Al snel meer dan aan Spotify, en de uitkeringen groeien. En je hoeft er ook nog eens niets voor te doen! Joey Cramer van onze partner NORMA schrijft er het volgende over.
Naburige rechten, euhhh.. wat?
Wanneer er binnen de muziek over een recht op een opname of uitvoering wordt gesproken, gaat het al snel alleen over auteursrecht. Minder bekend is dat muzikanten vaak juist een ander recht hebben op bijvoorbeeld een uitgebrachte cd of liveperformance op tv.
De muzikant die een nummer opvoert, kan dan immers een zogenaamd naburig recht hebben.
Verschil auteursrecht en naburig recht
De meeste muzikanten zullen min of meer bekend zijn met het auteursrecht. Het is het recht van de maker(s) van een nummer; De persoon (of personen) die de tekst van het nummer heeft geschreven, of die de muziek heeft gecomponeerd.
Degene die het nummer vervolgens uitvoert, heeft het naburige recht op die uitvoering. Dit kan natuurlijk dezelfde persoon zijn als die het nummer heeft geschreven, maar dat is niet noodzakelijkerwijs het geval.
Om het verschil tussen het maken (=auteursrecht) enerzijds en de uitvoering (=naburig recht) anderzijds uit te leggen, verwijzen wij vaak naar de samenwerking tussen John Ewbank en Marco Borsato. Zoals bekend, is John Ewbank de vaste schrijver van de nummers van Marco Borsato. Ewbank is dus de maker en heeft het auteursrecht op die nummers. Marco Borsato voert de muziek uit en heeft daarmee het naburig recht.
Een muzikant die zijn eigen nummer schrijft, kan dus zowel het auteurs- als het naburig recht op dat nummer bezitten. Dit zal in ene genre meer voorkomen dan in het andere: klassieke musici spelen immers vaak composities van anderen, terwijl popmusici vaker hun eigen repertoire schrijven.
Wat betaalt het?
Maar wat betekent dit nou concreet?
Dat betekent je recht hebt op een vergoeding voor elke keer dat een uitvoering van jou wordt uitgezonden op radio, televisie, bij een bedrijf, in een horecagelegenheid, etc.. Dit recht beperkt zich niet alleen tot Nederland. Ook wanneer jouw uitvoeringen in het buitenland worden uitgezonden, wordt je daar (meestal) voor betaald via de stichtingen die het naburige recht in Nederland beheren.
Er zijn twee stichtingen in Nederland die naburige rechten beheren, NORMA en Sena. Als muzikant moet je je bij beide stichtingen aansluiten om geen geld mis te lopen.
Het verschil tussen die twee is – kortweg – dat Sena het naburige recht beheert voor zover het om nummers gaat die zijn uitgebracht op cd of als download, dit wordt een commerciële fonogram genoemd. Wanneer zo’n commerciële fonogram vervolgens bijvoorbeeld op 3FM wordt gedraaid, in de Albert Heijn of in de kroeg, dan incasseert Sena daar een vergoeding voor.
NORMA beheert juist de live-uitvoeringen. Dat betekent dat er bij NORMA een vergoeding voor je klaarligt wanneer je met je bandje hebt opgetreden bij DWDD of fragmenten van jouw festivaloptreden worden uitgezonden.
Ook voor bepaalde Video on Demand diensten hebben NORMA en Sena recent een deal gesloten met de aanbieders.
Vergoedingen wachten op de rechthebbende
Bedenk dat je zelf niet altijd al het gebruik van jouw nummers bij kan houden. Dus ook zonder dat je het weet, kan er een vergoeding beschikbaar zijn voor je. Het is daarom raadzaam om je in elk geval aan te melden bij NORMA en bij Sena. Aanmelden is kosteloos, je hoeft vervolgens alleen maar je uitvoeringen op te geven.
Meer weten? Check ook deze link: It pays out more then Spotify
Deze blog is geschreven door Joey Cramer van NORMA, partner van de blended workshops M-Bizz van Music Motion.
Geef een reactie