Waar verdienen muzikanten en musici hun brood mee? Aan welke activiteiten zouden ze graag meer willen verdienen? En… verdienen ze wel genoeg om van rond te komen?

Onder de achterban van Music Motion, en ook daarbuiten, deden we een klein onderzoek naar geld en muziek anno augustus 2019. Klein onderzoek dus, maar toch met wat interessante resultaten. Hieronder zijn ze weergegeven.

(Meer info over respondenten en voorbehouden helemaal onderaan.)

Muzikanten/musici verdienen vooral aan optreden op podia en lesgeven

De meeste musici* hebben meer inkomstenbronnen, zoals bekend. Maar wat zijn nu de activiteiten waar ze echt een aardige boterham mee verdienen? Dus: wat stelt echt wat voor?

De 100 respondenten noemden in totaal 278 bronnen van inkomsten die wat voorstellen (we gaven in de vraagstelling een richtlijn van minimaal €300 per maand). Dus: musici hebben gemiddeld bijna 3 inkomstenbronnen. Dat geldt overigens in alle genres.

In totaal blijken dat vrij traditionele inkomstenbronnen te zijn.

Maar liefst 60% verdient met optreden op podia. En 52% verdient aan lesgeven. Dat zijn dus veruit de belangrijkste inkomstenbronnen voor muziek. Nogmaals: waar een aardig bedrag per maand mee wordt verdiend. Maar die nog zeker niet genoeg hoeven te zijn om van rond te komen (zie verderop).

Daarna volgen: 35% verdient met optreden op festivals en 37% op private events (privé feesten zoals huwelijken, maar ook bedrijfsfeesten).

De overige inkomsten komen bv uit componeren voor andere artiesten (9%), verkopen van merchandise (9%), auteursrecht/naburig recht (13%) en spelen als sessiemuzikant (11%).

Het lijkt erop dat vooral popmuzikanten andere activiteiten hebben naast optreden en lesgeven. En vooral bij klassiek concentreert het zich bij verschillende manieren van optreden en lesgeven.

Startende musici hebben meer dan andere musici inkomsten van optreden op festivals en werken er iets vaker achter de schermen.

En… is het genoeg?

De hamvraag natuurlijk. Kan je ervan leven? De 100 respondenten laten het volgende beeld zien. Slechts iets meer dan de helft kan dus rondkomen van activiteiten in de muziek. En de helft daarvan krap.

“Momenteel kan ik prima leven van het geld wat ik met muziek verdien, omdat ik alleen mijzelf hoef te onderhouden. Wel vraag ik mij voor de toekomst af waar ik het geld vandaan moet halen als ik straks een gezin wil stichten en groter wil wonen.”

Het lijkt erop dat popmuzikanten kunnen het minst goed rond kunnen komen van hun muziek. Bij ongeveer een derde lukt dat bij lange na niet.
Meer hierover? Check het Kunstenbond/Ntb onderzoek Pop Wat Levert Het Op.

Meer verdienen aan componeren en workshops

Waar willen musici dan graag méér aan verdienen?

De cijfers over alle respondenten laten zien dat de zij het liefste extra gaan verdienen aan activeiten waar ze nu al iets aan verdienen. Dus: vooral meer verdienen aan optreden op podia en festivals. Maar ook aan private events en aan lesgeven.

Maar: musici hebben ook andere ideeën. Ze zijn ook geïnteresseerd in de volgende inkomstenbronnen.

Populair als extra inkomstenbron is music-synching. Dus: het plaatsen van hun bestaande muziek bij film, tv, commercials en games (28% wil dat graag). Of maken van nieuwe muziek voor deze media (gemiddeld 14%). En dat geldt duidelijk meer voor musici die al even in de business werkzaam zijn, die zijn hier het meest in geïnteresseerd. (Over filmmuziek organiseren we een evenement eind september. Check deze link)

Iets meer traditioneel: ongeveer 40% wil meer verdienen als sessie-muzikant. Een zelfde percentage wil meer verdienen aan muziekreleases. Dus: meer spotify inkomsten, andere royalties en plaatverkoop. En ongeveer een-derde wil meer verdienen aan auteursrechten en naburige rechten.

Bovenstaande extra inkomstenbronnen gelden minder voor klassieke musici. Begrijpelijk: ze componeren minder, veel klassieke werken zijn auteursrechtenvrij en er wordt minder muziek gereleased.

Iets minder vaak, maar wel enkele keren genoemd:

• Meer verdienen aan merchandise (vooral popmuzikanten)
• Muziek maken voor theater en musical (alle genres)
• Workshops voor bedrijven (vooral klassieke musici)
• Online lesgeven (vooral klassieke musici)
• Muziektherapie, yoga, mindfulness (vooral klassieke musici)
• Werken achter de schermen van muziekbusiness (alle genres)
• En ook: dirigeren, bladmuziek verkopen, muzikanten coachen.

En we zagen nog iets opvallends: vooral mid-carreer musici (tussen de 5 en 20 jaar werkzaam in de muziek) zijn geïnteresseerd in nieuwe inkomstenbronnen. Veel meer dan startende of oudere musici.

Conclusie:

Musici en muzikanten verdienen het meeste aan optreden en willen ook vooral daar meer aan verdienen. Of aan zaken die ermee samenhangen, zoals auteursrechten en sessiewerk. Dit zegt niets over de ondernemersmentaliteit van musici: die bevindt zich vooral dus bij optredens. Nieuwe ideeën gaan vooral over componeren, lessen en workshops.

En de inkomenssituatie? Die lijkt niet hopeloos, maar ook niet makkelijk. 

Musici geven aan dat optreden hun belangrijkste inkomstenbron is, maar bekend is dat betaling per optreden laag is, in alle genres. Je komt dus wel aan een aardig bedrag, maar je moet daar wel erg veel voor optreden, soms gratis. Terwijl er in veel gevallen wél publiek is. Nogmaals: het is de belangrijkste inkomstenbron. Als er ook publiek is, dan moet er ook betaald worden.

Dit verslag werd geschreven door Ewout van der Linden, directeur van Music Motion. Music Motion organiseert de evenementen Music Pitch en M-Bizz, over inkomsten en marketing voor de muzieksector. Check daarvoor de homepage.

Over de respons en voorbehoud
Maar liefst 100 (meer mocht niet van de online-enquete tool) muzikanten/musici uit verschillende genres reageerden op onze korte online vragenlijst. Die kwamen uit de achterban van Music Motion, maar ook van enkele Facebookgroepen voor musici. We stellen nadrukkelijk niet dat deze respondenten representatief zijn voor Nederlandse musici. Met de uitspraken over genres zijn we spaarzaam, want respondenten mochten meer genres noemen, dus een hele duidelijke indeling is er niet.

Ook rechtvaardigt de respons geen statistische analyse. Daar houden we in dit verslag rekening mee.

* muzikanten/musici, respectievelijk artiesten in pop, jazz, wereld / klassiek. Op geen enkele wijze neerbuigend bedoeld, het zijn de woorden waar ze zichzelf mee identificeren. We kiezen hier voor één woord voor iedereen, het meest sjieke: musici dus.