Muziekinkomsten: De Glazen Bol van 2018

4 januari 2018 By Ewout van der Linden Reageer

Van die aantrekkende economie in 2018 mag ook de muzieksector meegenieten natuurlijk. Maar waar kan je die inkomsten dan verwachten? Bij Music Motion spreken we nog wel eens iemand, en we hielden ook nog eens 2 kleine peilinkjes onder zowel muzikanten als professionals uit de muziekbusiness. Erg kleine peilinkjes, toch genoeg om de Glazen Bol uit de kast te halen.

Lees even verder als je wil weten hoe muzikanten en de profs tegen inkomsten in de muziekbusiness aankijken. Of als je voor jezelf wat tips wil opdoen. We hebben het hieronder even op een rijtje gezet. We beginnen met het minst genoemde idee en eindigen met de meest genoemde.

5. Live optredens
Is dat even interessant: iedereen gokt vooral op festivals, en in iets mindere mate op optredens die je zelf organiseert en private events. Maar: in veel mindere mate op de regular venues. En dat geldt voor zowel de profs als voor de muzikanten.
We wisten natuurlijk al dat die regular venues niet altijd erg veel betalen, maar de verwachting is dus dat dit ook niet gaat verbeteren. En inderdaad festivals betalen beter. Maar: de private events verdienen toch wat meer interesse. Ze betalen erg goed. We hoorden bij Music Pitch ook dat hier echt niet alleen bekende acts worden geboekt. En dat meerdere genres gewild zijn bij de bedrijfsfeesten, speciale events en zelfs ook bij het feestje van je buurvrouw.

4. AR/VR
Niet heel veel genoemd, en ook alleen maar door enkele profs. Maar hou het toch in de gaten: muziek voor virtual reality en augmented reality. Het gebeurt nog niet veel, maar wel steeds meer en er zijn enkele bedrijven die zich hier echt op toeleggen. Dat kan op meerdere manieren. Bijvoorbeeld: augmented of virtual reality producties van bijbehorende muziek voorzien. Dat is een soort synching eigenlijk (zie ook hieronder).

Maar ook kan je deze technologieën voor je eigen producties gebruiken. Bijvoorbeeld: je concerten / festival ook virtueel toegankelijk maken en daar dan geld voor vragen. Ook daar zijn bedrijven mee bezig. Is wat duur nog, grote toepassingen ervan zijn er nog niet, maar toch.

En trouwens, mocht je wat in de music synching (zie hieronder) willen bereiken: de synching business speelt ook met AR/VR.

3. Merchandise
Vooral de professionals vinden dit interessant. En schaar meteen je fysieke cd’s maar onder deze categorie.
Even interessant puntje om te onthouden, hier dient zich “het derde recht van verdienste” van de muziek aan: het merkenrecht. Naast auteursrecht en naburig recht dus. Je gebruikt je artiestenmerk om mee te verdienen, je licencieert het namelijk aan de merchandise makers. Als het echt serieus wordt, dus om aardige bedragen gaat, registreer dat merk dan wel. Dat gaat, in tegenstelling tot auteursrecht, namelijk niet automatisch. En je moet voor merkregistratie ook wel wat betalen.
Wat je moet verkopen? Waar verdien je wat aan? Check even dit tabelletje.

2. Synching en werken met bedrijven
Iedereen wil graag muziek onder een reclame plakken!! Of je muziek in die kaskraker op Netflix of in de bioscoop. Erg sexy natuurlijk, hoewel het volgens de IFPI nog maar 2% van de inkomsten van de muziekbusiness is.

Maar goed: de deals voor muziek onder vooral on line reclames lijken flink toe te nemen. Die deals zijn ook een beetje anders, namelijk iets minder geld voor meer deals, zo hoorden we in de wandelgangen.

Synch bedrijven houden zich daarnaast ook steeds meer bezig met meer dan alleen synchen. Ze worden echte publishers, of regelen nog inniger samenwerking met de klanten waarvoor ze werken. Dat noemen ze dan heel mooi “brand activation”. Oh, en ze kijken dus met interesse naar de AR/VR mogelijkheden.Een enorm interessante business dus, ondanks die magere 2%.

1. Auteursrecht en naburig recht
Denk nou niet: wat een afknapper, is dat nou de langverwachte nummer 1 ?!?!!
Vooral in deze digitale tijden zijn inkomsten uit beide rechtensoorten een stuk belangrijker geworden. Nieuwe manieren van muziek laten klinken (ofwel: openbaring) biedt de auteursrechtenorganisaties nieuwe kansen om geld te gaan innen en ook weer uit te keren.

Muziek die eerder dood leek, levert toch weer stabiele inkomsten op. Zo vertelde Sting ooit dat de inkomsten voor zijn vroege The Police albums vrijwel waren opgedroogd, maar doordat mensen dankzij streaming weer heel makkelijk even die eerste albums kunnen afspelen, en dat ook doen, krijgt hij er opeens weer inkomsten over. En die blijven min of meer stabiel doorlopen. Natuurlijk: ook via royalties via zijn label. Maar ook via de auteursrechtenorganisaties.

Interessant hoor: zowel artiesten als professionals rekenen op auteursrechten die wereldwijd collectief per land zijn geregeld (okee, niet in landen als Jemen enzo). En er lijkt op korte termijn geen echt alternatief voor die collectieve belangenbehartiging. Buma Stemra is hard bezig om hun systemen te moderniseren, nieuwe diensten aan te bieden en hier en daar een golfclubabonnement op te zeggen. Dus: wordt een zeer belangrijke partij gevonden door de muziekbusiness. En tegenwoordig soms ook weer gewaardeerd.

En die naburige rechten: dan zijn het Sena en NORMA waar je mee te maken krijgt. Die met iets minder wettelijke mogelijkheden toch hard werken aan meer inkomsten voor de uitvoerenden. Nou… hard werken, ze vechten ervoor! Hou het in de gaten dus.

Even dit: auteursrechten en naburige rechten gaan natuurlijk ook over eerder genoemde inkomstenstromen (je Buma geld komt bv binnen dankzij je optredens en synchs). Dat toont maar weer eens aan dat inkomsten via deze rechten misschien niet erg sexy zijn, wel belangrijk.

Gouden kansen voor muziek? Ze zijn er ongetwijfeld, wie weet vind je er eentje hierboven. Maar dat weten we pas volgend jaar. Heb je zelf iets toe te voegen, reageer svp. Intussen wensen we je het allerbeste voor 2018!!

En we hopen je natuurlijk bij één van onze events te ontmoeten, die gaan allemaal over inkomsten en marketing voor muziek. En helpen je met nieuwe contacten leggen.

Geschreven door Ewout van der Linden, directeur van Music Motion, januari 2018

Waarom verdienen muzikanten zo weinig aan streaming?

13 maart 2017 By Ewout van der Linden 1 Reactie

Streaming is hard op weg om de populairste (enige?) manier te worden om muziek te luisteren. Muzikanten en zangers zien daar echter in veel gevallen financieel niets of te weinig van terug. Hoe zit dat juridisch? Verschillen de regels in de offline-wereld van die van de online-wereld? Joey Cramer, jurist bij NORMA schrijft voor ons een blog waarin dat wordt uitgelegd.

De offline-wereld vs. de online-wereld
Laten we positief beginnen. Voor veel “exploitatievormen” ontvang je als muzikant of zanger gewoon een vergoeding via jouw rechtenorganisaties. Wanneer bijvoorbeeld jouw nummers op de radio zijn te horen, of in de supermarkt of in de kroeg worden gedraaid, ontvangen de muzikanten die dat nummer hebben ingespeeld daar gewoon een vergoeding voor.

Die radiozenders, supermarkten en kroegen moeten namelijk volgens de wet toestemming hebben om die nummers te mogen draaien. Die toestemming krijgen ze van de collectieve beheersorganisaties (cbo’s), ook wel rechtenorganisaties genoemd. Daarvoor moeten die kroegen en radiozenders etc. echter een vergoeding betalen, die vervolgens door de cbo’s wordt uitgekeerd aan diegenen die het nummer hebben gemaakt en/of ingespeeld..

Eind goed, al goed dus. In de online-wereld bestaat die verplichting om toestemming te vragen aan rechtenorganisaties voor muzikanten echter niet. Wanneer nummers dus worden gestreamd via Spotify of Deezer, zien de muzikanten hier daarom vaak niets of weinig van terug. Die streamingsdiensten hoeven immers geen afspraken te maken met de cbo’s voor (uitvoerende) muzikanten. Zij hoeven slechts een één-op-één afspraak te maken met de (platen)producenten.

Vervolgens is de muzikant afhankelijk van doorbetaling door de platenproducent op basis het contract dat hij/zij met die producent heeft gesloten. Veel muzikanten zijn helaas echter niet in staat om een vergoeding hiervoor af te dwingen in hun contractonderhandelingen en delen daarom niet of nauwelijks mee in de opbrengsten.

Alle ogen zijn op Europa gericht
De oplossing voor dit probleem lijkt voor de hand te liggen: Waarom wordt het systeem dat offline al decennia lang goed werkt, niet gewoon doorgetrokken naar de online-wereld? Met andere woorden: verplicht de streamingservices om toestemming te vragen aan de cbo’s!

De tijd lijkt daar ook rijp voor: De Europese Commissie werkt momenteel aan een “Digitale Interne Markt”. In die plannen wil de Commissie onder meer de positie van verschillende rechthebbenden verbeteren. Ook de Commissie heeft namelijk gesignaleerd dat de financiële positie van makers en uitvoerende kunstenaars onder druk staat.

Dat klinkt positief, maar de voorstellen die de Commissie heeft gedaan zijn vooral veel van hetzelfde en zullen geen oplossing bieden. In die plannen blijven de muzikanten afhankelijk van hun individuele afspraken met hun producenten, terwijl de praktijk juist uitwijst dat dit hen in de meeste gevallen geen soelaas biedt. Een brede coalitie van Europese vakbonden en cbo’s hebben daarom de handen ineengeslagen: zij zijn het initiatief “a Fair Internet for performers” gestart.

Onder de Fair Internet-vlag strijden zij voor een soortgelijk systeem als offline :  Een niet voor afstand vatbaar vergoedingsrecht voor streaming, dat collectief wordt geïncasseerd bij de eindexploitant (b.v. Spotify, Deezer of Apple Music).

Zover is het nog niet, maar het Europees Parlement moet de plannen van de Commissie nog goedkeuren. Een aantal leden van het Parlement onderschrijft de problemen en heeft zich achter de Fair Internet campagne geschaard. Ondertussen kan jij als muzikant de petitie ondertekenen en het twitter-account van Fair Internet in de gaten houden.
Wordt vervolgd!

Meer weten over hoe je als artiest, songwriter, componist verdient aan auteursrecht, naburige rechten? Hoe het precies zit met Buma/Stemra, Sena, NORMA en wat de laatste stand van zaken is met rechten vs streaming?

Maandagmiddag 20 maart geeft Joey Cramer een workshop hierover. In kleine groep kan je al je vragen stellen, krijg je persoonlijke tips en doe je meteen wat goede contacten op.

Meer info over de workshop via deze link

Music Pitch in Tolhuistuin: Making Money in Music 2017

23 februari 2017 By Ewout van der Linden Reageer

De eerste Music Pitch in de IJ-zaal van Tolhuistuin: het zat bomvol, we hoorden veel over geld verdienen met optreden, rechten, commercials en zelfs over muziek in winkelketens en natuurlijk over het eten van eendentongen. En er werd flink ge-speed-date. Oh, en ook nog 3 goede pitches.Dit waren enkele zaken die wij interessant vonden…

Ja, de eventmarkt trekt aan

En dus ook de optredens op besloten events. Oprichtster Willemijn van der Hussen van Blue Luna organiseert voor grote bedrijven vele events. Zij vertelde dat na de crisis dit soort events wel iets anders vraagt van artiesten. Namelijk: meer inhoud. Voorbeeldje: Typhoon heeft een mening over inclusiviteit (ofwel: tegen rascisme), het is dan fijn dat hij ook daar iets mee doet tijdens het event. Bij bedrijfsevents gaat het dus ergens over tegenwoordig, alleen drinken en meezingen is niet genoeg. Als artiest moet je dus ook iets toe te voegen hebben, en daarover creatief meedenken met de event-organisator. Verplaats je in de opdrachtgever! En wees niet coverband nr. 20!
Moet je al een bekende naam hebben voor dit soort events? Absoluut niet, ook beginnende artiesten zijn van harte welkom.

Okee, maar hoe wordt je daarvoor dan betaald? Beter dan op reguliere podia. We moesten even aandringen bij Willemijn, maar: €350 per muzikant per optreden is wel het minimum. Dat wordt meer, en soms heel veel meer, als je naam bekender wordt. Hoe zit het bij kleinere events? Tom van der Velpen (Gigstarter) was ook aanwezig en vertelde hoe zij artiesten helpen aan concerten voor deze markt: “we zien vele aanvragen van kleine en middelgrote bedrijven voorbijkomen. Het is belangrijk om als artiest mee te denken, want in deze sector zijn vaak relatief onervaren boekers.”

Nog een tip van Willemijn: “In een artiestenbio ben ik niet zo geïnteresseerd, wel in een filmpje over jezelf”.

En de synchmarkt is aan het veranderen

Al enige tijd populair onder muzikanten: je muziek onder een commercial krijgen. Deze business draait goed. Maar er zijn ook nieuwe ontwikkelingen. Ilana Goldstoff van Sizzer Amsterdam vertelt hoe on line commercials iets nieuws toevoegen aan de synch business. “On line video’s mogen vaak wat langer duren, dus is daar meer plek voor muziek”. En moet de muziek prettig klinken, een vrolijke stemming veroorzaken? Nee, verzekert Ilana ons, echt alle muziek kan geschikt zijn, ook metal, ook klassiek en ook jazz. Maar: teksten over dood, gebroken harten, drugs, wapens, daar zit niemand op te wachten in de synch business.

Hoe komt zij aan haar muziek? Natuurlijk, door te zoeken op Spotify, Youtube en andere hoeken van het internet. Maar ook via publishers of bands, muzikanten die zij persoonlijk kent. Het geld? Moeilijk een bedrag op vast te pinnen. Maar toch: de bedragen lopen van 1500 voor een mini syncje van een onbekende band voor een online filmpje tot in de miljoenen voor een wereldwijde campagne van een grote artiest kan lopen.

Eendentongen, rechten en winkelketens

Ook aanwezig: Koen Brouwer, artiest en ondernemer. Hij zit in de popbands Julius en Casual Casino, is een van de mannen achter oordopjesmerk Thunderplugs en, jawel, organiseert ook events. Met Julius toerden ze diverse malen door China, scoorden daar zelfs een dikke hit. Door alle projecten over muziek te laten gaan rolde het ene project soms vanzelf uit het andere. Smakelijke verhalen over China! Bijvoorbeeld over wat er gegeten wordt in China.

Boris Boom richt zich met Kollekt.fm op muziek in winkelketens en zoekt vooral mensen die een flinke kennis en netwerk hebben in een specifiek genre. Die koppelen ze aan winkelketens, ze deden dat al met enkele koffie-zaakjes. Joey Cramer van NORMA legde kort uit dat geld voor naburige rechten vaak ligt te wachten op de muzikanten. Je muziek komt op tv, je live concert wordt uitgezonden. De naburige rechterorganisaties betalen je graag, maar je moet dan wel aangemeld zijn. En rakenDra Smit van vakbond Ntb vertelde over de stand van zaken in de poppodia.

Drie pittige pitches, van singer songwriter Guido Schaake, een a-capella pitch van hiphopformatie Soultrash en popband Mundopark gebruikte zelf een middeleeuwse dia-projector.

De IJ-zaal van Tolhuistuin was daarna het terrein voor de speeddate, voor contacten leggen en vooral verder praten. Het bleef nog lang onrustig…

Volgende Music Pitch gaat over De Nieuwe Muziekpromotors, datum: maandagavond 10 april. Meer info volgt nog, maar Check alvast het Facebook event.

Muzikant: vergeet je inkomsten uit naburige rechten niet!

8 september 2016 By Ewout van der Linden Reageer

Voor veel muzikanten en musici nog een onbekende: naburige rechten. Onterecht, want je kan er prettig aan verdienen. Al snel meer dan aan Spotify, en de uitkeringen groeien. En je hoeft er ook nog eens niets voor te doen! Joey Cramer van onze partner NORMA schrijft er het volgende over.

Naburige rechten, euhhh.. wat?

Wanneer er binnen de muziek over een recht op een opname of uitvoering wordt gesproken, gaat het al snel alleen over auteursrecht. Minder bekend is dat muzikanten vaak juist een ander recht hebben op bijvoorbeeld een uitgebrachte cd of liveperformance op tv.

De muzikant die een nummer opvoert, kan dan immers een zogenaamd naburig recht hebben.

Verschil auteursrecht en naburig recht

De meeste muzikanten zullen min of meer bekend zijn met het auteursrecht. Het is het recht van de maker(s) van een nummer; De persoon (of personen) die de tekst van het nummer heeft geschreven, of die de muziek heeft gecomponeerd.

Degene die het nummer vervolgens uitvoert, heeft het naburige recht op die uitvoering. Dit kan natuurlijk dezelfde persoon zijn als die het nummer heeft geschreven, maar dat is niet noodzakelijkerwijs het geval.

Om het verschil tussen het maken (=auteursrecht) enerzijds en de uitvoering (=naburig recht) anderzijds uit te leggen, verwijzen wij vaak naar de samenwerking tussen John Ewbank en Marco Borsato. Zoals bekend, is John Ewbank de vaste schrijver van de nummers van Marco Borsato. Ewbank is dus de maker en heeft het auteursrecht op die nummers. Marco Borsato voert de muziek uit en heeft daarmee het naburig recht.

marco-borsato-john-ewbank-17011101

Een muzikant die zijn eigen nummer schrijft, kan dus zowel het auteurs- als het naburig recht op dat nummer bezitten. Dit zal in ene genre meer voorkomen dan in het andere: klassieke musici spelen immers vaak composities van anderen, terwijl popmusici vaker hun eigen repertoire schrijven.

Wat betaalt het?

Maar wat betekent dit nou concreet?

Dat betekent je recht hebt op een vergoeding voor elke keer dat een uitvoering van jou wordt uitgezonden op radio, televisie, bij een bedrijf, in een horecagelegenheid, etc.. Dit recht beperkt zich niet alleen tot Nederland. Ook wanneer jouw uitvoeringen in het buitenland worden uitgezonden, wordt je daar (meestal) voor betaald via de stichtingen die het naburige recht in Nederland beheren.

screen-shot-2014-04-29-at-21-02-26

Er zijn twee stichtingen in Nederland die naburige rechten beheren, NORMA en Sena. Als muzikant moet je je bij beide stichtingen aansluiten om geen geld mis te lopen.

Het verschil tussen die twee is – kortweg – dat Sena het naburige recht beheert voor zover het om nummers gaat die zijn uitgebracht op cd of als download, dit wordt een commerciële fonogram genoemd. Wanneer zo’n commerciële fonogram vervolgens bijvoorbeeld op 3FM wordt gedraaid, in de Albert Heijn of in de kroeg, dan incasseert Sena daar een vergoeding voor.

NORMA beheert juist de live-uitvoeringen. Dat betekent dat er bij NORMA een vergoeding voor je klaarligt wanneer je met je bandje hebt opgetreden bij DWDD of fragmenten van jouw festivaloptreden worden uitgezonden.

Ook voor bepaalde Video on Demand diensten hebben NORMA en Sena recent een deal gesloten met de aanbieders.

Vergoedingen wachten op de rechthebbende

Bedenk dat je zelf niet altijd al het gebruik van jouw nummers bij kan houden. Dus ook zonder dat je het weet, kan er een vergoeding beschikbaar zijn voor je. Het is daarom raadzaam om je in elk geval aan te melden bij NORMA en bij Sena. Aanmelden is kosteloos, je hoeft vervolgens alleen maar je uitvoeringen op te geven.

Meer weten? Check ook deze link: It pays out more then Spotify

Deze blog is geschreven door Joey Cramer van NORMA, partner van de blended workshops M-Bizz van Music Motion.

Succes met je muziek? Nieuwe wet zorgt voor meer inkomsten.

19 februari 2016 By Ewout van der Linden Reageer

Op 1 juli 2015 is de Wet Auteurscontractenrecht in werking getreden. Wat heeft die wet veranderd voor muzikanten in Nederland? Voor Music Motion schrijft NORMA, de collectieve beheersorganisatie voor musici en acteurs, een serie korte blogs waarin de wet wordt uitgelegd.

Deze keer: de bestsellerbepaling.

Het is de nachtmerrie van veel muzikanten: wordt een door jou ingespeeld liedje na lang werken een succes, blijkt dat het overgrote deel van de opbrengt gewoon naar de exploitant gaat. Dit wordt als onrechtvaardig ervaren door veel muzikanten. De wetgever vond dat kennelijk ook: zij wil de positie van muzikanten (en andere rechthebbenden) versterken door een “bestsellerbepaling” in het leven te roepen.

Verhouding tussen opbrengst van nummer en vergoeding muzikant

Als blijkt dat de behaalde winst van niet langer in verhouding staat tot de vergoeding die is betaald aan de muzikant, dan kan die muzikant een aanvullende vergoeding claimen.

Een (beginnende) muzikant zou dus achteraf een extra vergoeding kunnen claimen als een liedje een groot succes wordt en hij/zij niet meedeelt in dit succes. De behaalde winst voor de exploitant blijft door dat succes namelijk groeien, waardoor de verhouding tussen die winst en de vergoeding voor de muzikant steeds meer op scherp komt te staan.

Zodra er sprake is van een zogenaamde ernstige onevenredigheid tussen de behaalde winst en de ontvangen vergoeding, kun je een beroep doen op de bestsellerbepaling. Of er sprake is van een ernstige evenredigheid, moet van geval tot geval worden bekeken en is afhankelijk van de omvang van de prestaties die over en weer zijn geleverd.

Dit recht kan zowel worden ingeroepen bij eenmalige afbetalingen door de exploitant, als bij royaltyafspraken. Het ligt echter voor de hand dat er in het geval van een royaltyafspraak minder snel sprake zal zijn van een ernstige onevenredigheid, omdat een royaltyafspraak meestal om een percentage van de omzet gaat en dus gelijk oploopt met het succes. Maar ook een te laag percentage kan met de bestsellerbepaling worden aangevuld.

Schermafbeelding 2016-02-23 om 12.55.48

Een andere exploitant
Als de exploitant zijn exploitatierechten heeft overgedragen aan een andere exploitant (en het liedje dus door die ander wordt geëxploiteerd), dan geldt de bestsellerbepaling nog steeds. De muzikant kan het dan inroepen tegen de nieuwe exploitant.

Geldt de bestsellerbepaling ook andersom?
De wetgever heeft expliciet benadrukt dat de bestsellerbepaling niet andersom geldt: mocht een liedje niet het succes worden waar van tevoren op werd gerekend, dan mag de exploitant op basis van deze bepaling geen geld terughalen bij de muzikant. Een flop behoort kortom tot het ondernemingsrisico van de exploitant, in een succes moet de muzikant nu meedelen.

Schermafbeelding 2016-02-23 om 13.03.38

En wie bepaalt dat dan?
Of er sprake is van een ernstige onevenredigheid wordt uiteindelijk door de rechter bepaald. Hij kan in dat geval de overeenkomst tussen de muzikant en de exploitant achteraf wijzigen. Voor een muzikant is het echter vaak te kostbaar en misschien ook wel spannend om een juridische procedure te beginnen. Om daaraan tegemoet te komen wordt er een laagdrempelige geschillencommissie in het leven geroepen. Deze geschillencommissie kan in een soort “rijdende rechter-setting” ook kennisnemen van dergelijke geschillen.

Music Motion organiseert met onder andere NORMA M-bizz workshops over uiteenlopende onderwerpen binnen de muziekbusiness . Houd de site in de gaten voor deze workshops!