Subsidies en fondsen voor muziek: tips van Zitakula / Afrogrooves

8 april 2019 By Ewout van der Linden Reageer

Altijd gezellig en informatief, de M-Bizz middagen. Maar wat steken de deelnemers ervan op? En… zouden ze bereid zijn dat te delen met de rest van de muziek makende mensheid? Mark Oomen, u kent hem van Zitakula en Afrogrooves, wel. Dit leerde hij van M-Bizz “Fondsen en Subsidies voor Muziek”.

Het is maandag 18 februari, een druilerige middag in de nabijheid van Amsterdam Centraal, maar in het Lloyd Hotel is het warm en knus. Ewout ‘Mr. M-Bizz’ van der Linden verwelkomt de gasten allerhartelijkst en trekt zichzelf vrijwel direct terug in de lobby van het hotel, waarschijnlijk om mails weg te werken en andere onvoltooide werkzaamheden af te ronden.

Ewout heeft twee sprekers uitgenodigd die beiden hun licht op het voor sommigen zo duistere onderwerp van financiering in de muzieksector laten schijnen. Ineke Smits trapt af, met een focus op subsidieaanvragen en wordt gevolgd door Alexander Ramselaer van Cultuur-Ondernemen, die zich meer richt op leningen en het bedrijfsleven.

Ikzelf – Mark Oomen, muzikant en jamsessieleider – zit hier vandaag met meerdere petten op, nogal wat zou je kunnen zeggen. In willekeurige volgorde zit ik hier voor de band Zitakula waarin ik speel, voor het platform Afrogrooves en voor mezelf als individuele muzikant/componist.

Mark Oomen. Laat ik met het laatste beginnen: ik speel al jaren muziek, maar heb nooit een beroepsopleiding in deze context gevolgd, noch heb ik eerder financiële steun vanuit fondsen of subsidies voor persoonlijke ontwikkeling mogen ontvangen. Toch merk ik de laatste jaren dat ik sterk de behoefte heb om mijn individuele muzikale praktijk te versterken en te professionaliseren. Zo heb ik in september 2018 een subsidieaanvraag ingediend bij Fonds Podiumkunsten voor een ‘werkbijdrage muziekauteur’, maar werd deze helaas niet toegekend.

Het goede nieuws was dat de aanvraag ook niet per se was afgekeurd – de kwaliteit werd als voldoende beschouwd – maar dat ik de pech had dat de aanvraag niet de hoogste prioriteit had, waardoor ik net achter het net viste. Na afloop van de sessie kreeg ik van Ineke nog een aantal tips voor het aanscherpen van de aanvraag, en bij een volgende ronde zal ik zeker weer een poging wagen om een aanvraag in te dienen. Deze ‘werkbijdrage muziekauteur‘ is bedoeld als een soort van honorarium voor componisten om nieuw werk te schrijven en verdieping te vinden in de eigen artistieke praktijk.

Zitakula. Voor de band Zitakula ligt het ietsje anders: deze afrofunkband – waarvan ik bandleider en een van de hoofdcomponisten ben – bestaat sinds september 2013 en heeft in het vijfjarig bestaan twee keer een succesvolle aanvraag bij het Sena Muziekproductiefonds gedaan, om een productie in eigen beheer op te nemen, en één keer een succesvolle crowdfunding-campagne gehouden waarmee een groot deel van de productie van het debuutalbum Oasis is gefinancieerd. Naast deze incidentele financieringsbronnen, moet de band het voornamelijk hebben van gages voor optredens en de verkoop van CD’s en LP’s. Een vraag die in de band momenteel nog speelt is de vraag of er mogelijkheden zijn in termen van een langlopende financiering, meerjarige subsidies die bijvoorbeeld zijn toegekend aan De Staat en in iets bescheidener mate aan bands als TenTemPies.

Afrogrooves. Tot slot ben ik hier vandaag ook als muzikaal leider van platform Afrogrooves: een platform dat in de zomer van 2017 is ontstaan vanuit een liefde voor West-Afrikaanse muziek, en dat hierin jamsessies en optredens organiseert. Afrogrooves begon met jamsessies op Blijburg aan Zee, maar heeft ook sessies gehost op Landjuweel, Kwaku Festival, in Noorderlicht, Pension Homeland, bij de Prael en binnenkort in Tivoli. Aangezien er grootse plannen en ambities zijn met dit platform – o.a. muziekworkshops voor kinderen uit arme gezinnen faciliteren, jamsessies door het hele land organiseren, lezingen /concerten /filmavonden organiseren, kennis en ervaring spreiden – is de financieringsvraag groot. Tot nu toe is de financiering vrij direct geweest: gages voor muzikanten die op avonden speelden, direct betaald vanuit de podia die programmeren. Dit is echter niet genoeg om als platform te kunnen groeien dus zijn er meer externe financieringsbronnen nodig. Er zijn nu plannen om een stichting op te richten om zo subsidies te kunnen aanvragen, eventueel aangevuld of voorafgegaan met een crowdfunding-campagne.

Aangezien ik in meerdere hoedanigheden aanwezig was bij deze sessie, pen ik hieronder de belangrijkste tips en adviezen neer die ik heb gehoord. In willekeurige volgorde, omdat ze vrijwel allemaal relevant zijn voor alle contexten.

Aanpassen aan eisen fonds? Een van de eerste vragen tijdens de sessies ging over de eisen die fondsen/subsidies stellen: hoe serieus moet je deze eisen nemen en moet je jouw aanvraag daarnaar ‘voegen’. De kern van het antwoord dat op deze vraag kwam was tweeledig. Enerzijds ja: de formele eisen van een subsidieaanvraag moet je altijd in acht nemen, omdat anders een aanvraag vaak niet eens in behandeling wordt genomen. Je moet echter nooit jouw ‘verhaal’ gaan aanpassen op datgene waarvan je denkt dat de beoordelaars het willen horen. Als je verhaal en motivatie niet gemeend is, komt het waarschijnlijk ook niet gemeend over.

Fondsen up to date houden. Hierop aansluitend: het kan best zijn dat het project bij het uitvoeren ervan gaat afwijken van het oorspronkelijke plan dat je hebt ingediend, maar daarbij is het dan raadzaam om de fondsen op de hoogte te stellen. Fondsen stellen het op prijs om op de hoogte gehouden te worden van eventuele wijzigingen en je plan, en waarderen een toelichting van deze afwijking ook.

Publieke vs. private fondsen. Er werd ook gevraagd naar de verschillende soorten fondsen, wat zijn de verschillen nou precies? In het kort: publieke fondsen worden met overheidsgeld (de welbekende belastingcenten) gefinancierd en private fondsen uit particuliere initiatieven en fondsen. Het voordeel van de publieke fondsen is dat deze erg transparant en inzichtelijk (moeten) werken, maar dit is ook een nadeel, want ze zijn voor de potentiele subsidieaanvrager makkelijk te vinden en dus is er veel concurrentie. De private fondsen weet men over het algemeen minder goed te vinden, dus daar liggen kansen voor potentiele financiële steun, maar deze fondsen zijn soms ook minder goed te bereiken dan de grotere publieke fondsen.

Spreiding van risico’s en geldstromen combineren. Fondsen zijn groot fan van risicospreiding: als jij kunt aantonen dat je voor jouw project ook financiering van elders kunt regelen, dan houdt dat in dat jouw plan of project direct levensvatbaarder is, en worden risico’s gespreid. Dit kwam vooral ook naar voren in het gedeelte van Alexander: een lening afsluiten voor een cultureel project gaat niet zo makkelijk over het algemeen, maar als jij kunt aantonen dat er vanuit meerdere hoeken investeerders komen en/of financiële steun komt, sta je veel sterker.

Volgorde en strategie. Hierop voortbordurend: in veel gevallen is het raadzaam om na te denken over strategie en de volgorde waarin je financieringsstromen benadert. Begin je met een crowdfunding of gebruik je die juist als sluitpost voor je begroting? Heb je al een lening nodig voordat je überhaupt een fonds benadert? Dit zijn een hoop variabelen die invloed kunnen hebben op de algehele strategie en dus belangrijk om over na te denken.

Permanente aanvragen vs. rondes. Iets om in deze context ook rekening mee te houden is om te kijken naar subsidies die permanent kunnen worden aangevraagd, of per ronde of per aantal data per jaar. Soms heeft een fonds maar een beperkt budget te besteden per jaar en kan het zijn dat deze vroeg in het jaar al is uitgegeven, dus dan is het van belang om daar al vroeg bij te zijn.

Dat was het voor nu, en dit is slechts een weergave van een fractie van alles wat er werd besproken op deze maandagmiddag. Al met al een leerzame middag waarbij veel kennis en ervaring werd uitgewisseld en alle deelnemers met nieuwe inzichten naar huis terugkeerden.

Deze blog werd geschreven door Mark Oomen. De M-Bizz middagen vinden enkele keren per jaar plaats, met steeds een ander thema. Vanaf februari 2019 vanuit QO Amsterdam. En in samenwerking met Tentoo, Cultuur-Ondernemen en Ntb Kunstenbond.

Meer geld voor je muziek 2019

31 januari 2019 By Ewout van der Linden 1 Reactie

Je zou het niet zeggen maar: Nederland is het Wilde Westen. Tenminste als het gaat om betaald te worden voor muziek. In omringende landen zijn er vaak standaardtarieven, maar helaas, niet in ons land. En zo komt het dus vaak voor dat de artiest er bekaaid vanaf komt. Niet goed natuurlijk! Vandaar enkele tips om meer betaald te krijgen, ism met onze partner De Kunstenbond.

Korting geven? Liever niet natuurlijk, maar soms moet je toch onder je eigen tarief zitten. Tip: noem altijd je echte tarief maar vermeld de korting expliciet. Ook in je factuur: noem je tarief minus de korting = wat je opdrachtgever moet betalen. En trouwens: geef je korting, vraag dan als tegemoetkoming iets anders. Bv dat je opdrachtgever je helpt met je promotie (wees concreet: dus aantal facebook posts, vermelding website met link), gratis eten. Hebben ze een geweldige marketing persoon in dienst? Vraag hem of haar om gratis advies.

Berekening jouw tarief. Bereken niet alleen de kosten die direct met je optreden te maken hebben, zoals reiskosten, repetities, consumpties. Maar ook een deel van de kosten die moet maken om je business gaande te houden, zoals instrumentkosten, je computer, je promotiekosten. Ofwel: je variabele kosten plus een percentage van je vaste kosten. En daarbovenop moet je nog een stukje winst leggen. Want dat winstpercentage, daar moet je uiteindelijk van gaan leven.

Add stuff. Zorg dat je iets meer biedt dan je optreden. Dus biedt niet alleen jouw band of ensemble, maar meer dan dat. Bijvoorbeeld:

* Unplugged optredentje in de bar na het optreden of de dag erna (gezien in Parijs, leuk!!)

* Een samenwerking bijvoorbeeld met een andere artiest (een hele of halve BN-er bijvoorbeeld)

* Voor het bedrijfsoptreden: een speciaal nummer voor de klant (ik organiseerde ooit optredens voor kledingzaak Oger, ingehuurde jazz band speelde speciaal de compositie Oger Jazz)

* Als je lesgeeft: Youtube clip voor je leerlingen DJ-en na je optreden Verzin er dus iets bij wat jou niet veel extra geld kost, maar wel meer aandacht oplevert, meer bezoekers en wat het podium (of je klant) een leuk idee vindt.

Check de costing vantevoren. Het gebeurt nogal eens dat je na je optreden een overzicht krijgt en dat opeens blijkt dat niet alleen de BTW van je beloofde bedrag afgaat, ook nog de auteursrechten en andere kosten. Bv de DJ na je optreden, kosten voor de verwarming van het gebouw bijvoorbeeld. Vraag hier vantevoren om en bespreek het. Kan je zelf niet DJ’en? Over die auteursrechten: dat is eigenlijk vreemd, maar helaas wel gebruikelijk. De zaal hoort de auteursrechten te betalen, niet de artiest. Doe hier moeilijk over!!

Breng meer in rekening. Dat geldt vooral voor privé-optredens: neem je bijvoorbeeld een backline mee? Breng daarvan dan de huur in rekening. Ook als je die backline zelf in bezit hebt. Je hebt die spullen ooit moeten kopen, heel redelijk om daar wat voor in rekening te brengen. En je reiskosten natuurlijk het volle tarief. Dat je met korting reist is niet de zaak van je klant.

Get them involved. Die programmeur, dat evenementenbureau, moeders en vaders van leerlingen: zorg dat ze weten waar je mee bezig bent. Dat je aan het repeteren bent, nieuwe muziek maakt, bezig bent met nieuwe release. En vraag om ideeën. Dat zorgt ervoor dat ze zich betrokken bij je voelen. En zorgt voor een grotere gunfactor. En, het blijft een mensenwereld, dat zorgt er weer voor dat je makkelijker wat meer kan vragen.

Regionale exclusiviteit. Is dit je enige optreden in een bepaalde regio? Noem het in de onderhandeling. Dus dat je gedurende een bepaalde periode geen andere optredens hebt in de regio. Dus dat fans in de regio echt, heus, naar dit optreden moeten komen.

Op straat spelen? Of andere manieren van pay what you want? Vertel je publiek wat je doet met de opbrengst, dat helpt ze wat meer te geven. En noem de hoed natuurlijk de 3 euro hoed. Werk je met een pin apparaat, zorg dat die zo is afgesteld dat mensen alleen maar hoeven te swipen. Niet eens hoeven te kiezen, want er wordt sowieso 3 euro gedoneerd. Lekker makkelijk. Vondelpark theater doet het ook. Oh, en hou op straat na 20 minuten op. Dan lopen de mensen weer verder en komt er een nieuwe groep luisteraars met, jawel, nieuwe pinpassen! (Voor cash geld spelen doe je natuurlijk niet illegaal, check hier even hoe dat zit).

Subsidie voor je tour of muziekproject. Het Fonds Podiumkunsten, maar bv ook de Sena, zoeken altijd naar goede projecten om te subsidiëren. Ja, echt, in alle genres. We organiseren er over een paar weken weer een middag over. Check deze link.

Natuurlijk zijn er meer manieren om meer geld te krijgen voor je muziek… Heb jij tips? We horen ze graag! Reageer op deze blog, of mail naar ewout@musicmotion.nl

Geschreven door Ewout van der Linden van Music Motion, ism Peter van den Bunder en Michael Klier van de Kunstenbond

De negen succesfactoren voor crowdfunding

24 oktober 2018 By Ewout van der Linden Reageer

Iedereen kan crowdfunden – ook zonder enorme fanbase of media-aandacht. Steeds meer muzikanten, bands, musici, ensembles hebben dankzij crowdfunding albums kunnen releasen of andere muziekproducties kunnen verwerkelijken. Maar crowdfunding is een vak apart: niet iedereen rondt een campagne even succesvol af. Hoe bereik je een hoog doelbedrag?

Na enkele jaren ervaring met crowdfunding in muziek bekeek platform voordekunst.nl wat de meest belangrijke succesfactoren zijn. Ze hebben er negen gevonden, hieronder staan ze…

1: Een fysiek, concreet doel
Wanneer je een crowdfundingcampagne op poten zet moet het direct helder zijn waar het geld naartoe gaat. Donateurs geven alleen aan een concreet doel – en dan liefst met een fysiek resultaat. Dus niet crowdfunden voor een onderzoeksperiode, wel crowdfunden voor een album of clip.

2: Goed teamwork
Ben je in je eentje? Dan zal crowdfunden zwaar vallen, zeker voor een hoger bedrag. Zorg dat je een team om je heen verzamelt om campagne mee te voeren, en dat iedereen uit je band, platenmaatschappij en zelfs je gezin 100% achter de campagne staat. Je gaat ze nodig hebben.

3: Een doortimmerd marketingplan
De gemiddelde campagne duurt dertig dagen; maak daarom al van tevoren een goed, gedetailleerd plan met welke acties je op welke dag zal ondernemen. Halverwege de campagne wil je niet ineens zonder inspiratie zitten of erachter komen dat je al je kruit al verschoten hebt in de eerste week.

4: Ambassadeurs
Vraag nog voor je begint met crowdfunden aan een aantal mensen of zij ambassadeur willen zijn voor je project. Dit zijn bij voorkeur mensen met een groot bereik, of die een ander netwerk kunnen aanspreken dan jijzelf. Zij kunnen helpen om jouw campagne een boost te geven op het moment dat je het nodig hebt.

5: Doelgroepsegmentatie
Wie is jouw achterban eigenlijk? Breng in kaart welke mensen er precies aan jouw project zullen gaan doneren en hoe je die denkt te kunnen aanspreken. Via welk kanaal ga je ze bereiken en welke toon sla je aan? Reageren zij beter op een filmpje of op tekst, op een grapje of een serieus verhaal?

6: Stapsgewijze communicatie
Bij voordekunst onderscheiden wij drie kringen van mogelijke donateurs. De eerste kring (familie, allerbeste vrienden en directe collega’s) zijn de eersten die je aanspreekt. Zij zorgen dat de teller van de nul af komt. Vervolgens spreek je de tweede kring aan (kennissen, vakgenoten, oud-schoolgenoten et cetera) die zeker willen doneren. Pas tegen het eind van je campagne, als je meer dan 60% van je doelbedrag hebt behaald, zullen de onbekenden (de derde kring) aanslaan op je project. Dat is het moment om de media op te zoeken.

7: Een menselijk gezicht
Mensen geven aan mensen, niet aan een pagina op het internet. Zorg dat jij of jullie prominent aanwezig zijn in je campagnepagna. Geef je project een smoel, communiceer veel door middel van updates, en wees niet verlegen je gezicht te laten zien.

8: Het is crowdfunding, geen voorverkoop
Je wordt bij crowdfunding geacht tegenprestaties te leveren, vaak varierend van €10 (een digitaal album) tot €500 (een concert op locatie). Dit zorgt dat veel aspirant-crowdfunders het idee hebben dat crowdfunding een soort markt is waar je een product verkoopt. Bij voordekunst geeft echter ongeveer 50% van de donateurs geld zonder een tegenprestatie te verwachten! Zet bij je tegenprestaties dus in op verbinding, niet alleen maar op productverkoop.

9: Een duurzame strategie voor na de campagne
Zo’n crowdfundingcampagne is pas echt succesvol als je nadien jouw donateurslijst goed inzet. Je hebt nu namelijk een lijst contactgegevens van mensen die jouw werk zo graag steunen dat ze er geld voor over hebben. Bedenk van tevoren hoe je deze lijst supergeinteresseerden nog kunt inzetten. Crowdfunding gaat om de crowd, niet alleen om de funding.

Geinspireerd? Stuur vrijblijvend je plan in voor een crowdfundingcampagne via voordekunst.nl/idee, dan ontvang je binnen twee dagen vrijblijvend feedback.

Deze blog is geschreven door Kim Bron van Voordekunst.

Muziekfondsen: dit willen ze horen

31 mei 2016 By Ewout van der Linden Reageer

Veel kunstenaars zien de cultuurfondsen als een taaie tegenstander, met wie ze in gevecht moeten om subsidies voor hun projecten te krijgen. Dat is jammer, want het bestaansrecht van de cultuurfondsen is juíst om kunstenaars te ondersteunen. Ze staan dus aan dezelfde kant.

Deze blog is geschreven door Ineke Smits, vaste Music Motion-docente én expert op het gebied van fondsen en subsidies voor muziek.

De huidige situatie laat zich wel kenmerken door een grote kloof tussen wat kunstenaars bezighoudt en waar de fondsen om vragen. En daarin schuilt vaak het onbegrip van een aanvrager die een afwijzing krijgt voor zijn project, of verstrikt raakt in de krochten van de aanvraagprocedures. Als maker ben je bezig met je eigen artistieke ideeën: wat is je diepste drijfveer, welke artistieke noodzaak voel je, wat wil je presenteren? [Lees meer…]